Πόλεμος, στρατός και κοινωνία στην αυτοκρατορία της Νίκαιας (1204-1261)
Η πτώση της Κωνσταντινούπολης το 1204 κατά την τέταρτη σταυροφορία και η επακόλουθη εγκαθίδρυση της λατινικής αυτοκρατορίας, αποτέλεσε ένα καθοριστικό σημείο τομής και συνάμα το αποκορύφωμα μιας μακράς και βαθιάς κοινωνικής και πολιτικής κρίσης, στην ιστορία του Βυζαντίου. Στα εδάφη της Νίκαιας στη...
Αποθηκεύτηκε σε:
| Κύριος συγγραφέας: | |
|---|---|
| Άλλοι συγγραφείς: | |
| Γλώσσα: | el_GR |
| Δημοσίευση: |
2023
|
| Θέματα: | |
| Διαθέσιμο Online: | http://hdl.handle.net/11610/25449 |
| Ετικέτες: |
Προσθήκη ετικέτας
Δεν υπάρχουν, Καταχωρήστε ετικέτα πρώτοι!
|
| Περίληψη: | Η πτώση της Κωνσταντινούπολης το 1204 κατά την τέταρτη σταυροφορία και η επακόλουθη εγκαθίδρυση της λατινικής αυτοκρατορίας, αποτέλεσε ένα καθοριστικό σημείο τομής και συνάμα το αποκορύφωμα μιας μακράς και βαθιάς κοινωνικής και πολιτικής κρίσης, στην ιστορία του Βυζαντίου. Στα εδάφη της Νίκαιας στη Μικρά Ασία βρήκαν καταφύγιο οι εξόριστοι ευγενείς και στρατιωτικοί μετά την άλωση, όπου και δημιουργήθηκε μια νέα αυτοκρατορία, με την ανακήρυξη του Θεόδωρου Α’ Λάσκαρη ως αυτοκράτορα και του Μιχαήλ Δ’ Αυτωρειανού ως πατριάρχη. Ο στρατός της Νίκαιας, αν και αποτελούνταν κατά βάση από ετερόκλητα στοιχεία, εξαιτίας της δεδομένης χρονικής συγκυρίας, κατέστη σε μεγάλο βαθμό αξιόμαχος και αποτελεσματικός, μιας και αξιοποιούνταν τα πλεονεκτήματα της κάθε ξεχωριστής στρατιωτικής ομάδας. Από την άλλη, η διορατικότητα των αυτοκρατόρων της και η κατάλληλη χρήση τακτικής στο πεδίο των επιχειρήσεων, έδωσαν τη δυνατότητα στην εξόριστη αυτοκρατορία να εδραιωθεί στην περιοχή και να καταστεί μια υπολογίσιμη δύναμη. Ταυτόχρονα, ακολουθήθηκε μια ιδεολογία στρατιωτικοποίησης της αυτοκρατορίας, με συνεχή προβολή πολεμικών αρετών και του πολέμου, ακόμα και ως μιας ιερής δραστηριότητας. Δεν δόθηκε έμφαση σε υπέρμετρες θριαμβολογίες, παρά στη σύνδεση της προσπάθειας επανάκτησης της Κωνσταντινούπολης – συμβόλου του μεγαλείου των Βυζαντινών με το αφήγημα της «επιστροφής στη γη της επαγγελίας», η οποία βέβαια για τους Βυζαντινούς ήταν η ίδια η χαμένη πρωτεύουσά τους. Τέλος, με την αγροτική πολιτική που ακολουθήθηκε και τις εκτάσεις γης που παρέχονταν με τη μορφή «πρόνοιας», συνδέθηκε σε μεγάλο βαθμό η στρατιωτικοποιημένη κοινωνία με τη γη, την οποία καλούνταν να υπερασπισθεί. Όλα αυτά δημιούργησαν τις κατάλληλες προϋποθέσεις, ώστε μετά από περίπου πενήντα πέντε χρόνια της ιδρύσεως της Νίκαιας, να ανασυσταθεί η βυζαντινή αυτοκρατορία και να επανακτηθεί η Κωνσταντινούπολη, το 1261, από τον Μιχαήλ Η’ Παλαιολόγο. |
|---|