Ανίχνευση των συγκρούσεων στο Δημοτικό Σχολείο : Καταγραφή των αντιλήψεων των μαθητών για τα αίτια, τις στρατηγικές επίλυσης και τα αποτελέσματά τους.
ΠΕΡΙΛΗΨΗ ________________________________________ Οι συγκρούσεις στο σχολείο παραμένουν μέχρι στιγμής ένα από τα προβλήματα της εκπαίδευσης, προσανατολίζοντας την έρευνα σε πολλαπλούς άξονες. Αποτελεί ιδιαίτερη πτυχή του ευρύτερου θέματος της σχολικής φοίτησης και έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς αποτε...
Αποθηκεύτηκε σε:
| Περίληψη: | ΠΕΡΙΛΗΨΗ ________________________________________ Οι συγκρούσεις στο σχολείο παραμένουν μέχρι στιγμής ένα από τα προβλήματα της εκπαίδευσης, προσανατολίζοντας την έρευνα σε πολλαπλούς άξονες. Αποτελεί ιδιαίτερη πτυχή του ευρύτερου θέματος της σχολικής φοίτησης και έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς αποτελεί έναν επιπλέον δείκτη της αποτελεσματικότητας ή μη του σχολείου. Η έννοια της σύγκρουσης και των αντιπαραθέσεων μεταξύ των μαθητών Δημοτικού Σχολείου, τα αίτια τα οποία τις προκαλούν, οι στρατηγικές διαχείρισής τους και τα αποτελέσματά τους αποτελούν τόσο τον πυρήνα αυτής της έρευνας, όσο και ενός προσωπικού προβληματισμού και αναζήτησης. Συγκεκριμένα, στόχος της έρευνάς μας είναι να διερευνηθούν οι ομοιότητες και οι διαφορές που έχουν τόσο τα δύο φύλα μεταξύ τους, όσο και οι μαθητές δύο διαφορετικών σχολείων, ως προς: 1) τα αίτια που προκαλούν τις συγκρούσεις στο σχολικό περιβάλλον, 2) τον τρόπο διαχείρισης των διενέξεων, 3) τα αποτελέσματά τους, 4) τη διαμεσολάβηση των ενηλίκων και 5) την ποιότητα της επικοινωνίας κατά τη διαμεσολάβηση των ενηλίκων. Η εργασία αποτελείται από δύο μέρη, το θεωρητικό και το ερευνητικό. Το πρώτο μέρος (θεωρητικό) περιλαμβάνει τρεις ενότητες. Η πρώτη πραγματεύεται την εννοιολογική οριοθέτηση των θεωριών των σχετικών με τις συγκρούσεις, τη διαχείριση και τα αποτελέσματά τους. Στη δεύτερη ενότητα, παρουσιάζονται οι συγκρούσεις στο σχολείο και συγκεκριμένα τα αίτια αυτών, η ένταση και η έκταση του φαινομένου, οι συνέπειές του, η διάκριση της επιθετικότητας από άλλες έννοιες (όπως βία, θυμός, εχθρικότητα) και τέλος, παρουσιάζονται οι παράγοντες δημιουργίας (προστατευτικοί και επικινδυνότητας) της επιθετικής συμπεριφοράς. Η τρίτη ενότητα, περιλαμβάνει τη διαχείριση των συγκρούσεων στη σχολική τάξη σε σχέση με τις παιδαγωγικές θεωρίες της και τα παρεμβατικά προγράμματα επίλυσής τους. Στο δεύτερο μέρος (εμπειρικό) παρουσιάζεται η μεθοδολογία της έρευνας. Ως πληθυσμός έρευνας επιλέχθηκε το σύνολο των μαθητών και μαθητριών που φοιτούσαν κατά τη σχολική χρονιά 2007-2008 στην Τρίτη (Γ΄) τάξη δύο δημόσιων Δημοτικών Σχολείων της Α΄ Διεύθυνσης της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης του Νομού Αττικής. Στην παρούσα έρευνα πήραν μέρος συνολικά 46 μαθητές/τριες της Τρίτης (Γ΄) Τάξης των δύο Δημοτικών Σχολείων. Για την υλοποίηση της έρευνας ζητήθηκε από τους μαθητές/τριες της Τρίτης (Γ΄) Τάξης των προαναφερθέντων Δημοτικών Σχολείων, να γράψουν ένα σενάριο, μια ιστορία σχετικά με μια διαφωνία που τους θύμωσε πολύ στο σχολείο τους και πώς τη διαχειρίστηκαν. Για την ανάλυση των αποτελεσμάτων χρησιμοποιήθηκε η Ανάλυση Περιεχομένου (Content Analysis). Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι: α) το μεγαλύτερο ποσοστό των μαθητών εμφανίζεται ως θύμα, β) η άσκηση βίας θεωρείται από τους μαθητές ως αιτία σύγκρουσης, γ) η εριστικότητα αποτελεί τη συχνότερη στρατηγική διαχείρισης της σύγκρουσης, δ) παρατηρείται διαμεσολάβηση ενηλίκων κατά τη διάρκεια διενέξεων μαθητών και ε) καταγράφεται η θετική έκβαση των συγκρούσεων. Τέλος, πιστεύεται ότι η πληρέστερη μελέτη, κατανόηση και αξιολόγηση της αιτιακής σχέσης μαθητές – συγκρούσεις – σχολείο με τη βοήθεια και άλλων μεθοδολογικών εργαλείων (συνέντευξη, παρατήρηση, ερωτηματολόγιο…) θα μπορούσε να συλλάβει περισσότερες διαστάσεις του φαινομένου. Επίσης, η υλοποίηση προγραμμάτων πρωτογενούς πρόληψης, ο σχεδιασμός αναλυτικού προγράμματος που να διευκολύνει τη συναισθηματική, κοινωνική και ηθική ανάπτυξη του παιδιού, η κατάρτιση και επιμόρφωση των εκπαιδευτικών σε θέματα διαχείρισης κρίσεων θα μπορούσαν να συμβάλλουν στην αξιοποίηση των συγκρούσεων σε δημιουργική κατεύθυνση. Λέξεις κλειδιά: σύγκρουση, στρατηγικές διαχείρισης συγκρούσεων, διαμεσολάβηση, βία. |
|---|