МЕДИАМӘТІНДЕРДЕН ЕНГЕН ШЕТТІЛДІК ЖАҢА СӨЗДЕРДІҢ ҚАЗІРГІ ҚОЛДАНЫС СИПАТЫ

Bibliographic Details
Title:	МЕДИАМӘТІНДЕРДЕН ЕНГЕН ШЕТТІЛДІК ЖАҢА СӨЗДЕРДІҢ ҚАЗІРГІ ҚОЛДАНЫС СИПАТЫ
Publisher Information:	АО «КазУМОиМЯ им.Абылай хана», 2022.
Publication Year:	2022
Subject Terms:	бұқаралық коммуникация, медиатекст, mass communication, 4. Education, Media text, дискурсивный анализ, media linguistics, tracing paper, foreign words, медиалингвистика, сөздік қор, медиамәтін, neologisms, калька, лексика, шеттілдік сөздер, неологизмы, дискурсивтік талдау, иностранные слова, discursive analysis, неологизмдер, массовая коммуникация, vocabulary
Description:	The article will focus on the peculiarities of the use of new foreign words in the Kazakh language, which are currently continuously penetrating from media subjects. The phenomena of word exchange from language to language is a long-standing and well-established trend. There is a continuous process of changing words in the language. The reason for this is the age-old inextricable legitimacy of the economic, cultural, and social relations of each country. All national languages complement the vocabulary of the language by exchanging words with each other, and a new concept appears through borrowed words. Under the influence of the special activity of mass communication, the sphere of functioning of the Kazakh language has deepened most comprehensively. This is especially noticeable in the characteristic use of new foreign words included in media materials. The Fund is replenished through the media with journalistic texts, newspaper, TV and radio texts, and Internet texts. Depending on the direction of the economic and cultural policy of a sovereign country, the prerequisites for the penetration of foreign words into our language have become more comprehensive. Especially one of such prerequisites can be called international relations and the active development of interethnic society. Including: activation of communication links; achievement of independence by the country; triune language policy in Kazakhstan; readiness of society to perceive foreign words. Under these conditions, the vocabulary and vocabulary of the Kazakh language in any terminological field can show the full range of sufficient potential of their language. The big problem lies in mastering modern foreign-language new words in linguistic use. Because new foreign-language words can take with them new concepts or be used in the receiving language along with words denoting a homogeneous concept. The purity of the national language, even in the National discourse, in the field of the use of this national language, in various communicative situations, as in today's indicator of the Kazakh language.The penetration of foreign words is due to extralinguistic, i.e. external and internal linguistic characteristics of the language. However, it can be seen that new foreign words change the internal "immunity" of the receiving language and even the level of perception of the worldview by a linguistic personality. It is analyzed and systematized through the linguistic facts collected in the article. Мақалада медиамәтіндерден қазіргі кезде үздіксіз еніп жатқан жаңа шеттілдік сөздердің қазақ тіліндегі қолданыс ерекшеліктері туралы сөз етіледі. Тілден тілге сөз алмасу құбылыстары бұрыннан да келе жатқан және қалыптасқан үрдіс. Тілде үнемі сөз ауысу үдерісі тоқтаусыз жүріп жатады. Оған себеп – әр елдің өзара экономикалық, мәдени, әлеуметтік қарым-қатынастарының ғасырлар бойы үзілмей келе жатқан заңдылығы. Барлық ұлт тілдері бір бірімен сөз алмасу арқылы тілдің сөздік құрамын толықтырады және кірме сөздер арқылы жаңа ұғым пайда болады. Бұқаралық коммуникацияның ерекше белсенділігінің әсерінен қазақ тілінің қолданыс аясы барынша жан-жақты тереңдей түсті. Бұл әсіресе медиамәтіндерден енген шеттілдік жаңа сөздердің қазіпгі қолданыс сипатынан байқалады. Сөздің қор БАҚ арқылы публицистикалық мәтіндер, газет, теле-радио мәтіндері, интернет мәтіндерімен толығуда. Егемен елдің экономикалық-мәдени саясатының бағдарына қарай шеттілдік сөздердің тілімізге ену себебінің алғышарттары жан-жақты бола түсті. Әсіресе, мұндай алғышарттардың біріне халықаралық қатынастар және ұлтаралық қоғамның белсенді түрде дамуы деп атап көрсетуге болады. Оның ішінде: Коммуникативтік байланыстардың жандануы; Еліміздің тәуелсіздікке қол жеткізуі; Қазақстандағы үштұғырлы тіл саясаты; Қоғамның шеттілдік сөздерді қабылдауына дайындығы. Мұндай жағдайда қазақ тіліндегі сөздік қор мен сөздік құрам кез келген терминологиялық салаларда бүкіл қолданыс аясын жеткілікті өз тілінің әлеуетін көрсете алса, сөз жоқ ұлт тілінің ұтқаны. Қазіргі шеттілдік жаңа сөздердің тілдік қолданыста игерілуі үлкен проблема. Себебі шеттілдік жаңа сөздер өзімен бірге жаңа ұғымдарды ала келуі мүмкін немесе қабылдаушы тілде біртектес ұғымды білдіретін сөздермен қатар қолданылып жүр. Ұлт тілінің тазалығы, тіпті ұлттық дискурста сол ұлт тілінің қолданыс өрісінде, түрлі коммуникациялық жағдаяттарда ала шұбар сөздер мен тіркестер қазақ тілінің бүгінгі көрсеткіші сияқты. Мақаланың зерттеу мақсаты осы тіл тазалығына қатысты.Шеттілдік сөздердің енуі тілдің экстралингвистикалық яғни сыртқы және тілдің ішкі лингвистикалық сипаттарына байланысты. Алайда шеттілдік жаңа сөздер қабылдаушы тілдің ішкі «иммунитетін», тіпті тілдік тұлғаның әлем суретін қабылдау деңгейін де өзгертетіні байқалады. Мақалада жиналған тілдік фактілер арқылы талданып, дәйектеледі. Медиамәтіндерді зерттеу әдістері ретінде контент талдау, дискурсивтік және когнитивтік талдау әдістері қолданылды. В статье речь идет об особенностях употребления в казахском языке новых иноязычных слов, которые в настоящее время непрерывно проникают из медиатекстов. Явление словообмена из языка в язык - давняя и устоявшаяся тенденция. В языке происходит непрерывный процесс смены слов. Виной тому – вековая неразрывная связь экономических, культурных,социальных отношений каждой страны. Все национальные языки дополняют свой словарный состав путем обмена словами друг с другом, через заимствованные слова появляется новое понятие. Под влиянием особой активности средств массовой коммуникации всесторонне углубилась и сфера функционирования казахского языка. Это особенно заметно в характерном использовании новых иноязычных слов, вошедших в медиаматериалы. Фонд пополняется через СМИ публицистическими текстами, газетными, теле- и радиотекстами, интернет-текстами. В зависимости от направленности экономико-культурной политики суверенной страны предпосылки проникновения иноязычных слов в наш язык стали более всеобъемлющими. Одной из таких важных предпосылок можно назвать международные отношения и активное развитие интернационального общества, в том числе активизацию коммуникативных связей; достижение страной независимости; триединую языковую политику в Казахстане; готовность общества к восприятию иноязычных слов. В этих условиях словарный состав казахского языка в любой терминологической области может показать весь спектр своего потенциала. Большая проблема заключается в овладении современными иноязычными новыми словами и в их языковом употреблении, потому что новые иноязычные слова могут выражать новые понятия или употребляться в принимающем языке наряду со словами, обозначающими однородное понятие. Чистота национального языка, даже национального дискурса, в поле употребления этого национального языка, в различных коммуникативных ситуациях – сегодняшнем показателе казахского языка. Проникновение иноязычных слов обусловлено экстралингвистическими, т. е. внешними, и внутренними лингвистическими характеристиками языка. Однако видно, что новые иноязычные слова изменяют внутренний «иммунитет» принимающего языка и даже уровень восприятия картины мира языковой личностью. В статье анализируются и систематизируются примеры языковых фактов, собранных в различных средствах массовой коммуникации. Филологические науки, Выпуск 1 (64) 2022
Document Type:	Article
Language:	Kazakh
DOI:	10.48371/phils.2022.64.1.017
Accession Number:	edsair.doi...........a53c43eaad52fefb83f40cd846493e09
Database:	OpenAIRE

Description
DOI:	10.48371/phils.2022.64.1.017