| Περιγραφή: |
There are over 300 coal basins and deposits known in Kazakhstan, the largest of them is the Karaganda Coal Basin. There is approximately a half of all industrial reserved of coal of Kazakhstan is located in its subsoils. The Karaganda Coal Basin is the forth in the CIS according to its size and coal reserves. Unique coal resources require a comprehensive and scientifi cally justifi ed approach to their research. This paper studies the impurity elements distribution pattern to assess the geochemical speciation of coals in the Karaganda Coal Basin. As a result of the research performed, it has been found that the basin is characterized by mainly lithophylous and weal chalcophilous (Te, Cu, Ga, Ge) speciation. Siderofylous association is represented by Co, Ag. In the basin coal, increased concentrations of Ba, Sr, U, Sm, As, Sb, Fe, Br, La, Ce, Th, Cr, Hf, Cs, Co, Sc are detected if compared to the coal clarke, which is conditioned by the provenance area of the coal accumulation basin Қазақстанда 300-ден астам көмір бассейндері мен кен орындары белгілі. Қарағанды көмір бассейнінің жер қойнауында Қазақстандағы барлық өнеркәсіптік көмір қорларының жартысына жуығы шоғырланған. Қарағанды көмір бассейні көлемі мен көмір қоры бойынша ТМД-да төртінші орында. Көмірдің бірегей ресурстары оларды зерттеуге кешенді және ғылыми негізделген тәсілді қажет етеді. Жұмыста Қарағанды көмір бассейні көмірінің геохимиялық мамандануын бағалау үшін қоспа элементтерінің таралу заңдылықтары зерттелді. Жүргізілген зерттеулер нәтижесінде бассейн негізінен литофильді және әлсіз халькофильді (Te, Cu, Ga, Ge) мамандандырумен сипатталатыны анықталды. Сидерофильді ассоциацияны Co, Ag ұсынады. Бассейн көмірінде көмір кларкімен салыстырғанда Ba, Sr, U, Sm, As, Sb, Fe, Br, La, Ce, Th, Cr, Hf, Cs, Co, Sc концентрациялары жоғарылаған, бұл көмірді сақтау бассейнінің қоректену аймағына байланысты В Казахстане известно свыше 300 угольных бассейнов и месторождений, из них наиболее крупнейшим считается Карагандинский угольный бассейн, в недрах которого сосредоточена примерно половина всех промышленных запасов угля в Казахстане. Карагандинский угольный бассейн занимает четвертое место в СНГ по величине и запасам угля. Уникальные ресурсы угля требуют комплексного и научно-обоснованного подхода к их изучению. В настоящей работе изучены закономерности распределения элементов-примесей для оценки геохимической специализации углей Карагандинского угольного бассейна. В результате проведенных исследований установлено, что для бассейна характерна преимущественно литофильная и слабая халькофильная (Te, Cu, Ga, Ge) специализация. Сидерофильная ассоциация представлена Co, Ag. В углях бассейна установлены повышенные по сравнению с угольным кларком концентрации Ba, Sr, U, Sm, As, Sb, Fe, Br, La, Ce, Th, Cr, Hf, Cs, Co, Sc, что обусловлено областью питания бассейна угленакопления |